In het jaar 1499 werd de stad Rhenen door de Grote Garde (een groep huurlingen) van de hertog (Johan II) van Kleef ingenomen. Er werd brand gesticht en geplunderd. De kerk werd door de huurlingen niet ontzien en ze begonnen ook de graven in de kerk te plunderen.
Twee ruiters die naar sieraden aan het graven waren werden plotseling bedolven onder een grafzerk door een 'mirakel der heiliger joncfrou Sinte Kuneren'. Direct daarna heeft men alle huurlingen bij elkaar getrommeld en het bevel gegeven dat niemand de kerk en andere gewijde plaatsen mocht plunderen. Daardoor is ook in de kerk de 'casse' (schrijn) van Sinte Cunera met alle kostbaarheden ongemoeid gelaten.
'Ende si verlieten doe (toen) ooc die stadt van Rienen in Sinte Kuneren handen.'
[NB. De overrompeling van de stad Rhenen kunnen we tot in detail bekijken op het middeleeuwse schilderij 'Inneming van Rhenen door de Geldersen (1499). Toegeschreven aan de 'Meester van Rhenen'. Het mirakel van de twee ruiters is uiterst rechts in het midden afgebeeld.
Dit schilderij werd in 1898 aan het Rijksmuseum in Amsterdam verkocht om geld te verkrijgen voor het herstel van de afgebrande Cuneratoren.]
Twee ruiters die naar sieraden aan het graven waren werden plotseling bedolven onder een grafzerk door een 'mirakel der heiliger joncfrou Sinte Kuneren'. Direct daarna heeft men alle huurlingen bij elkaar getrommeld en het bevel gegeven dat niemand de kerk en andere gewijde plaatsen mocht plunderen. Daardoor is ook in de kerk de 'casse' (schrijn) van Sinte Cunera met alle kostbaarheden ongemoeid gelaten.
'Ende si verlieten doe (toen) ooc die stadt van Rienen in Sinte Kuneren handen.'
[NB. De overrompeling van de stad Rhenen kunnen we tot in detail bekijken op het middeleeuwse schilderij 'Inneming van Rhenen door de Geldersen (1499). Toegeschreven aan de 'Meester van Rhenen'. Het mirakel van de twee ruiters is uiterst rechts in het midden afgebeeld.
Dit schilderij werd in 1898 aan het Rijksmuseum in Amsterdam verkocht om geld te verkrijgen voor het herstel van de afgebrande Cuneratoren.]
[Op 12 juni - de dag van de heiligverklaring van Cunera - werden de relieken in een 'kasse' (schrijn) meegedragen in de grote processie.]
Op de dag van Sinte Cunera in het jaar 1380 was de processie gearriveerd bij de eerste statie (stopplaats) in Elst. Toen stond daar langs de weg een jongetje van een jaar of 12, hij was blind geboren. 'Die vader en moeder leidden hem voor Sinte Kuneren kasse'. Ze zeiden dat ze drie keer in hun slaap de opdracht hadden ontvangen om hun blinde zoon op de dag van Sinte Cunera voor de 'kasse' te brengen. En dat ze dan moesten vragen of de ogen van hun zoon met de worgdoek van Cunera aangeraakt mocht worden en dat het kind dan weer zou kunnen zien.
De ouders richtten hun verzoek aan de heer Niclaes, een Augustijn uit Dordrecht en aan de kerkmeesters en ook aan het stadsbestuur van Rhenen; zij allen waren daar aanwezig.
Alle partijen reageerden eensgezind positief op het verzoek van de ouders. Nadat de worgdoek aan alle omstanders getoond was (zoals te doen gebruikelijk was) werd de doek nogmaals te voorschijn gehaald en tegen de ogen van het kind gehouden. En het blindgeboren kind heeft het zicht in de ogen ontvangen zoals de ouders dat in hun slaap voorzegd was. 'Ende dat kind heeft hem verwondert van die schoonheyt van der werelt' die hij nog nooit aanschouwd had en hij heeft allerlei dingen aangewezen en gevraagd hoe die genoemd werden.
Toen de pelgrims en de ouders van het kind dit wonderlijke mirakel gezien hadden, toen hebben zij God geloofd. 'Ende die ouders hebben voor huer kijnt offerande ghedaen. Ende sy sijn met grooter blijschappen werderom thuys ghereyst.'
Op de dag van Sinte Cunera in het jaar 1380 was de processie gearriveerd bij de eerste statie (stopplaats) in Elst. Toen stond daar langs de weg een jongetje van een jaar of 12, hij was blind geboren. 'Die vader en moeder leidden hem voor Sinte Kuneren kasse'. Ze zeiden dat ze drie keer in hun slaap de opdracht hadden ontvangen om hun blinde zoon op de dag van Sinte Cunera voor de 'kasse' te brengen. En dat ze dan moesten vragen of de ogen van hun zoon met de worgdoek van Cunera aangeraakt mocht worden en dat het kind dan weer zou kunnen zien.
De ouders richtten hun verzoek aan de heer Niclaes, een Augustijn uit Dordrecht en aan de kerkmeesters en ook aan het stadsbestuur van Rhenen; zij allen waren daar aanwezig.
Alle partijen reageerden eensgezind positief op het verzoek van de ouders. Nadat de worgdoek aan alle omstanders getoond was (zoals te doen gebruikelijk was) werd de doek nogmaals te voorschijn gehaald en tegen de ogen van het kind gehouden. En het blindgeboren kind heeft het zicht in de ogen ontvangen zoals de ouders dat in hun slaap voorzegd was. 'Ende dat kind heeft hem verwondert van die schoonheyt van der werelt' die hij nog nooit aanschouwd had en hij heeft allerlei dingen aangewezen en gevraagd hoe die genoemd werden.
Toen de pelgrims en de ouders van het kind dit wonderlijke mirakel gezien hadden, toen hebben zij God geloofd. 'Ende die ouders hebben voor huer kijnt offerande ghedaen. Ende sy sijn met grooter blijschappen werderom thuys ghereyst.'
In het jaar 1481 werd de stad Rhenen
bestormd door de vijand. Willem Hac
was burger van Rhenen en hij was
onderweg naar de kerk toen hij door de
vijand overmeesterd werd. Hij werd op
de grond gegooid en een ruiter zette
hem het zwaard op de keel.
Toen riep Willem Hac Sinte Cunera aan
en direct krulde het zwaard driemaal
rond de hand van de ruiter. Het leek wel
of het zwaard zo slap als was geworden
was. Deze burger is dus gered door het
mirakel van de 'heyliger joncfrou. Ende
dat selve messe hanghet noch te
Rienen in site Kuneren kerck dat men
daer noch vinden ende sien mach'.
bestormd door de vijand. Willem Hac
was burger van Rhenen en hij was
onderweg naar de kerk toen hij door de
vijand overmeesterd werd. Hij werd op
de grond gegooid en een ruiter zette
hem het zwaard op de keel.
Toen riep Willem Hac Sinte Cunera aan
en direct krulde het zwaard driemaal
rond de hand van de ruiter. Het leek wel
of het zwaard zo slap als was geworden
was. Deze burger is dus gered door het
mirakel van de 'heyliger joncfrou. Ende
dat selve messe hanghet noch te
Rienen in site Kuneren kerck dat men
daer noch vinden ende sien mach'.
[NB. Dit mirakel is ook afgebeeld op het middeleeuwse schilderij 'Inneming van Rhenen door de Geldersen (1499). Toegeschreven aan de 'Meester van Rhenen'.
Dit schilderij hangt in museum Het Catharijneconvent te Utrecht. In het Oude Raadhuis te Rhenen hangt een reproductie.]
Dit schilderij hangt in museum Het Catharijneconvent te Utrecht. In het Oude Raadhuis te Rhenen hangt een reproductie.]
In Zierikzee in Zeeland woonde een man die Martijn Jacobszoon heette. Hij had een 'siecke keele' en had al in 20 dagen niet gegeten en gedronken en geen enkele heelmeester kon hem helpen.
Toen riep hij eerbiedig Cunera aan en beloofde op
bedevaart naar Rhenen te gaan en zijn gewicht in weyt
(tarwe) en wijn en goud en zilver te schenken en zijn
eerstgeboren dochter Cunera te noemen.
Toen is direct de zieke keel doorgegaan en het vuil heeft
hij uitgespuugd.
En hij is gezond geworden door Sinte Cunera.
Toen riep hij eerbiedig Cunera aan en beloofde op
bedevaart naar Rhenen te gaan en zijn gewicht in weyt
(tarwe) en wijn en goud en zilver te schenken en zijn
eerstgeboren dochter Cunera te noemen.
Toen is direct de zieke keel doorgegaan en het vuil heeft
hij uitgespuugd.
En hij is gezond geworden door Sinte Cunera.
Een mirakel uit het jaar 1502
'Te Colen (Keulen) inder stadt was een man die een kint hadde van 10 jaren dat had een siecke keele' en die was zo opgezwollen dat men er geen raad meer mee wist. En de mond van het kind was helemaal scheef gaan staan. Toen heeft die man met zijn vrouw de gelofte gedaan dat hij met het kind op bedevaart naar Cunera te Rhenen zou gaan. Onmiddellijk na zijn belofte ging de keel door en de mond ging weer recht staan. Zij hebben samen diepgelovig hun bedevaart gemaakt 'ende god gedanct ende der heyliger joncfrouwen Sinte Kunera'.
'Te Colen (Keulen) inder stadt was een man die een kint hadde van 10 jaren dat had een siecke keele' en die was zo opgezwollen dat men er geen raad meer mee wist. En de mond van het kind was helemaal scheef gaan staan. Toen heeft die man met zijn vrouw de gelofte gedaan dat hij met het kind op bedevaart naar Cunera te Rhenen zou gaan. Onmiddellijk na zijn belofte ging de keel door en de mond ging weer recht staan. Zij hebben samen diepgelovig hun bedevaart gemaakt 'ende god gedanct ende der heyliger joncfrouwen Sinte Kunera'.
In Gorkum in het land van Arkel woonde een man die veel last van jicht had. Dikwijls lag hij doodziek op bed. In zijn slaap kreeg hij vaak een visioen dat hij elk jaar op bedevaart naar Sinte Cunera moest gaan en dan zou hij genezen worden. Maar hij schonk niet veel aandacht aan deze visioenen. Op een keer was hij in Bacharach (middeleeuwse handelsstad tussen Mainz en Koblenz) aan de Rijn en daar kreeg hij een ernstige jichtaanval.
Toen riep hij Cunera aan en
beloofde dat hij voor altijd haar
pelgrim zou zijn. Daarna
voelde hij geen pijn meer en
heeft hij ook geen last van
deze ziekte meer gehad. Dit
gebeurde in het jaar 1439.
'Ende hi is weder thuys
ghecomen ende heeft sijn
ghelooften ghedaen (gedaan
wat hij beloofd had) dankende
god ende sinte Kuner'.
Toen riep hij Cunera aan en
beloofde dat hij voor altijd haar
pelgrim zou zijn. Daarna
voelde hij geen pijn meer en
heeft hij ook geen last van
deze ziekte meer gehad. Dit
gebeurde in het jaar 1439.
'Ende hi is weder thuys
ghecomen ende heeft sijn
ghelooften ghedaen (gedaan
wat hij beloofd had) dankende
god ende sinte Kuner'.
[Jicht is een uiterst pijnlijke
ontsteking, meestal in het gewricht
van de grote teen.
Dit wordt veroorzaakt door een
opeenhoping van urinezuurkristallen,
vaak in een gewricht.]
ontsteking, meestal in het gewricht
van de grote teen.
Dit wordt veroorzaakt door een
opeenhoping van urinezuurkristallen,
vaak in een gewricht.]
[Om in deze illustratie duidelijk te maken dat hier St Cunera is afgebeeld en niet Maria bijv., wordt de gehele wurgscène weergegeven. Dat is ook het geval op de Rhenense pelgrimstekens.]
Dit verhaal is gebeurd in de stad Vollenhove in 'dat Oversticht van Utrecht' (in de provincie Overijssel). De drost (soort rechter en bestuurder) van de stad had een prachtige jonge hengst, maar die lag er voor dood bij. De knechten waren al begonnen met het verwijderen van de hoefijzers en een schoenmaker kwam om het vel van het paard af te stropen.
De stalknecht was er zeer verdrietig over en hij herinnerde zich dat Cunera grote wonderen bij paarden gedaan had. Toen riep hij Cunera aan en beloofde om een paard van was te maken en dat in de Cunerakerk in Rhenen te brengen. Direct daarna stond het
paard op en was weer gezond.
De stalknecht reed op het paard naar
de kerk van Rhenen en heeft zijn
belofte ingelost. Ook heeft hij de 4
hoefijzers aan de kerk geschonken
en die hangen daar nog steeds tot
op de dag van vandaag.
De drost (van Vollenhove) heeft
'ghedanct god almachtigh ende
der heyliger joncfrou sinte kuneren.'
De stalknecht was er zeer verdrietig over en hij herinnerde zich dat Cunera grote wonderen bij paarden gedaan had. Toen riep hij Cunera aan en beloofde om een paard van was te maken en dat in de Cunerakerk in Rhenen te brengen. Direct daarna stond het
paard op en was weer gezond.
De stalknecht reed op het paard naar
de kerk van Rhenen en heeft zijn
belofte ingelost. Ook heeft hij de 4
hoefijzers aan de kerk geschonken
en die hangen daar nog steeds tot
op de dag van vandaag.
De drost (van Vollenhove) heeft
'ghedanct god almachtigh ende
der heyliger joncfrou sinte kuneren.'
Aan de dijk tussen Amerongen en Wijck (bij Duurstede) woonde Jan Jesse. Die had een kind van 10 jaar en op de dag van Sint Maarten (11 november) viel dat kind uit een schuit in het water en verdronk. De man mistte het en zocht tevergeefs naar het kind. Uiteindelijk ontdekte hij het na een uur onder de schuit in het water. Hij heeft het kind uit het water getrokken en is met zijn vrouw huilend op de knieën gevallen en samen hebben ze de heilige jonkvrouw Sint Cunera aangeroepen.
Direct kwam het kind tot leven en het
is met zijn ouders naar huis gelopen
en was weer helemaal gezond.
De ouders hebben evenveel wijn en
tarwe aan de kerk geschonken als het
gewicht van het kind.
… 'ende hebben haer gheloeffenisse
voldaen, ende god en die heylige
joncfrou sinte Kuneren gedanct ende
gelooft'.
Direct kwam het kind tot leven en het
is met zijn ouders naar huis gelopen
en was weer helemaal gezond.
De ouders hebben evenveel wijn en
tarwe aan de kerk geschonken als het
gewicht van het kind.
… 'ende hebben haer gheloeffenisse
voldaen, ende god en die heylige
joncfrou sinte Kuneren gedanct ende
gelooft'.
[Schenkingen in natura waren zeker niet
ongewoon in die tijd. Bovendien hebben
wijn en tarwe (de grondstof voor brood,
maar ook de hostie) een symbolische
betekenis: brood en wijn staan symbool voor het lichaam en het bloed van Christus tijdens de eucharistie in de katholieke eredienst.]
ongewoon in die tijd. Bovendien hebben
wijn en tarwe (de grondstof voor brood,
maar ook de hostie) een symbolische
betekenis: brood en wijn staan symbool voor het lichaam en het bloed van Christus tijdens de eucharistie in de katholieke eredienst.]
